Bağlantı tasarımı, çağımızın fenomeni… Gözümüzü nereye çevirsek sorgulatan ya da tahminen de hiç fark ettirmeden zihnimize işleyen, bizimle irtibata geçmeye, bize bir şeyler anlatmaya çalışan dizaynlarla karşılaşıyoruz. Sırf dış alanlar değil, yakın etrafımızda kullandığımız tüm elektronik aygıtlar da bağlantı dizaynından nasibini alıyor. Dünyamızı çepeçevre saran bu güçlü araç konusunda farkındalığı sağlamak isteyen dizayncılar, her yıl 27 Nisan’ı “Dünya İrtibat Tasarımı Günü” olarak kutluyor.

1995 yılından 2013 yılına kadar “Dünya Grafik Günü” ve 2013’den günümüze de “Dünya İrtibat Tasarımı Günü” ismiyle kutlanan “27 Nisan Bağlantı Tasarımı Günü”, aslında milletlerarası bir kurulun kuruluş tarihi. Milletlerarası Grafik Tasarım Dernekleri Kurulu (ICOGRADA), 27 Nisan 1963 yılında Montreal’de kurulan ve dünyadaki grafik tasarımı ile görsel irtibat tasarımı meslek birliklerinin temsilcilerini bir ortaya getirmeyi amaçlayan bir kuruluş. Görsel irtibat konusunda etkinlikler düzenleyen kurul, kendi kuruluş tarihi ve dizaynın ehemmiyeti konusunda bir farkındalık oluşturmak hedefiyle, 1995 yılından bu yana bu türlü bir anma düzenlenmesine öncülük ediyor.

“Görsel Bir Dünyada Yaşıyoruz”

Yeditepe Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Görsel Bağlantı Tasarımı Kısmı Lideri Prof. Dr. Neda Üçer, 27 Nisan Bağlantı Tasarımı Günü ve irtibat dizaynının değerine ait bilgi verdi.

Bağlantı dizaynının görme, algılama ve düşünme formlarımızı yönlendirmesi nedeniyle çok kıymetli bir irtibat aracı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Üçer, günlük ömrümüzde yönlendirme ve trafik işaretlerinden, kullandığımız teknolojik aletlere, izlediğimiz reklamlara, sinemalara, oynadığımız dijital oyunlara, panolarda yer alan afiş-poster dizaynlarına kadar bir sürü bağlantı tasarımı örnekleri ile karşılaştığımızı anımsattı. “Görsel bir dünyada yaşıyoruz” diyen Üçer, irtibat dizaynının gücü ve değerinin yadsınamayacağını belirtti.

“Gelecekte Daha Çok Yer Tutacak”

Bilhassa Y ve Z nesillerinin irtibatı görsel semboller ile gerçekleştirip, görsel araçlar ile öğrendiğine ve pandemi ile bu olgunun perçinlendiğine işaret eden Prof. Dr. Neda Üçer, “Dolayısıyla yeni gelen jenerasyonlar dijital platformların ve teknolojinin olmadığı bir hayatı düşünemiyorlar. Dijital platform ve teknoloji demek, görsel içerik üretimi ve tasarım demek. Bu denklemlere baktığımda zati değerli olan görsel irtibat dizaynının yakın gelecekte daha da kıymetli bir yer tutacağını söylemek sanırım kehanet olmaz” dedi.

Prof. Dr. Neda Üçer, bağlantı tasarımcısının hem toplumu anlamak ve ona ses vermek ile misyonlu olduğunu hem de bireylerin ömür üsluplarını şekillendirdiğini tabir ederek “Ne yazık ki, bağlantı tasarımcılarının aktifliğinin, hâlâ toplumlar tarafından tam olarak anlaşılmadığını düşünüyorum fakat sonunda ne kadar aktif bir yere sahip olduklarının anlaşılacağından ümitliyim” diye konuştu.

“İletişim Halinizi Söyleyin Kim Olduğunuzu Söyleyeyim”
İrtibat dizaynları sayesinde yeni tabirler, yeni kullanım halleri ve hatta yeni düşünme halleri ile karşılaştığımıza ve bunları içselleştirdiğimize işaret eden Üçer, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Dolayısıyla irtibat tasarımı dünyamızı değiştiriyor, fikrimizi, kararlarımızı etkiliyor. ‘Bana arkadaşını söyle sana kim olduğunu söyleyeyim’ atasözümüzü ‘iletişim halinizi söyleyin size kim olduğunuzu söyleyeyim’ ile değiştirirsem sanırım söylemek istediğimi daha düzgün anlatmış olurum. Birincisi, ne biçimde bağlantı kuruyorsanız, o bireysiniz; kullanılan teknolojik aletin özelliği hangi çağda olduğunuzu gösterir. Teknolojiyi kullanma maharetiniz de trendleri takip edip etmediğinize işaret eder. İkincisi, nasıl bağlantı kuruyorsunuz? Niteliksel olarak bağlantı lisanı, üslubu, empati kurarak mı, yoksa yok sayarak mı? Örneğin, bir şirket yahut markanın reklam lisanında kullandığı sözcükler, müşteriye nasıl bir yaklaşım sergilendiğini çok net ortaya koyar.”

Uygun Bir İrtibat Tasarımı Nasıl Olmalı?

• Bağlantı tasarımı, etkileşim içeren yaratıcı bir süreçtir. Bu süreçte hakikat içeriği, yanlışsız kanal ile alıcıya iletebilmek ve alıcının istek, istek, muhtaçlık ve beklentilerine karşılık vermek kıymetli.
• Bağlantı tasarımı hem bilimsel yaklaşımı hem de estetik tasayı barındırmalı.
• Dizayncı söz, sembol ve imgeleri, teknik marifeti ile harmanlayarak ne halde kullanırsa, ne üzere bir sonuç elde edeceğini bilmeli.
• Dizayncı yaratıcılığını, bağlantı maharetini, teknik bilgi ve birikimini kullanarak aktif dizaynlar yapmalı.
• Tasarım süreci, daima gelişime açık, alıcı ile etkileşim içerisinde, dizaynın da alıcının beklentileri doğrultusunda yenilendiği bir yapı olmalı.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı